Holi-Phagwa

Het is vandaag een officiële feestdag. Er wordt Holi-Phagwa gevierd.

Holi Phagwa is een feestdag op de eerste dag na de volle maan van de Hindoe maand Chaitre waarop Hindoes het nieuwe jaar inluiden. Tijdens het feest wenst men elkaar daarom ‘Subh Holi’, gelukkig nieuwjaar. Eén dag voor de viering van Holi wordt de Holika, een brandstapel, gereed gemaakt, de pandit (priester) bepaalt op welk uur dat precies gebeurt.

Uiteindelijk gaat het vuur erin waarmee de boze geesten worden verbrand. Deelnemers aan het feest dansen en zingen chautaal (traditionele zang). Tijdens het Holifeest werpen de mensen elkaar bontgekleurd poeder toe, waarmee ze elkaar bepoederen. Omdat iedereen gekleurd is door het poeder verdwijnen de verschillen tussen religie of afkomst. Maatschappelijke grenzen tussen sociale lagen, jong en oud, rijk of arm, vallen weg. Deze ene dag zijn alle mensen gelijk, zo gaat het verhaal. Geloof is vaak wat anders dan realiteit.Het is een drukte van belang op het centrale plein van Nickerie; veel mensen die op het spektakel afkomen ,en met auto’s rondjes rijden; het doet me denken aan de boulevard op Scheveningen tijdens het jaarlijks vuurwerk festival ; zien en gezien worden 

Een en ander betekent uiteraard dat het ziekenhuis zondagsdienst draait en de poli dus potdicht is. Productieverlies noemen we dat in de Nederlandse ziekenhuiswereld. De eerste dag echter was een heftige. Om 07.30 uur stipt start het ochtend rapport. Het is veel drukker dan dat ik de afgelopen jaren heb meegemaakt . Er zijn twee zaalartsen interne , 2 co assistenten en een semi arts die hier 4 maanden blijft. De nodige opgenomen patiënten passeren de revue .Het is een breed palet aan diagnoses. Interessant voor een vastgeroeste KNO-arts . Dan volgt er een warm welkom van Charkita , de doktersassistente. Ze heeft alle instrumenten al weer klaar gelegd, en de waterkoker voor de broodnodige brandstof van de dokter in gereedheid gebracht. De dames van de administratie hebben om er maar rustig in te komen de poli nog maar niet te vol gezet : 7 patiënten !!! Dat is toch wel andere koek dan de 25 tot 30 die ik normaal gesproken op een dagdeel zie. Is het hier of in Delft nu te gek ? Komt echter toch wel goed uit , want ook zuster Enschede komt haar hoofd rond de deur steken. Na de gebruikelijk plichtplegingen geeft ze mij een lijst van verrichtingen die niet meer worden vergoed door de zorgverzekeraars en de mensen zelf moeten betalen. He, waar hebben we dat eerder gehoord ? Dat het verwijderen van oorsmeer niet meer wordt vergoed, lijkt mij niet meer dan normaal. Om een trommelvlies te kunnen beoordelen moet je toch vaak cerumen verwijderen en hoort dus bij basis KNO-onderzoek. Iets anders wordt het als de huisarts met zijn technieken een grote klont oorsmeer niet verwijderd krijgt en daar de hulp van KNO-arts voor inroept. De handeling wordt dan hetzelfde als het verwijderen van een kraal of een kakkerlak uit het oor en is eigenlijk geen basis KNO zorg meer. Hier ligt een hellend vlak waar ten gunste van de inkomsten van het armlastige ziekenhuis een robbertje kan worden gevochten met de zorgverzekeraar. Op de lijst staat echter ook dat een commandoresectie door de patiënt zelf moet worden betaald. Oncologische zorg is rekening man! Zou deze grote , doorgaans uren durende grote operatie om een kwaadaardige tumor in de mond of keel te verwijderen, überhaupt in Suriname worden uitgevoerd en heeft de desbetreffende beleidsmedewerker van de ziektekostenverzekeraar er weet van dat een commando resectie niets te maken heeft met een onderdeel van krijgsmacht?

Zeven patiënten op de poli betekent wel dat er alle tijd is voor de patiënt. Uitgebreid uitleg over het mechanisme van postnasal drip ( slijm dat achter uit de neus in de keel loopt ) en hoe dit klachten van een schuurpapiergevoel in de keel kan geven. De oorzaak is snel gevonden: pus uit de achterste bijholten en een hoepel scheef tussenschot. Eerst het acute probleem maar oplossen en dan het chronische probleem. Een jongen die in de puberteit komt heeft stemproblemen welke veroorzaakt worden door verkeerde functie en niet door afwijkingen van de stembanden. Met de scoop zien de stembanden er brandschoon uit , maar zijn stem slaat continue over en blijft dan hangen in enkele octaven hoger dan gewenst is voor een jongeman, ongeveer gelijk aan de frequentie van het geluid van een sopraan. Het is goed voorstelbaar dat dit niet prettig is voor hem als hij voor de klas een verhaal moet vertellen. Oplossing is logopedie, maar is er een logopediste in Nickerie dan wel elders ? Charkita zal er achteraan gaan. Een patiënte die door mijn voorganger reeds is gezien in verband met recidiverende amandelontstekingen heeft even kunnen wennen aan het door hem voorgestelde idee dat het toch maar beter is die vuilniszakken uit de keel te verwijderen. De eerste OK wordt gepland. Na de poli even naar het secretariaat van de medisch directeur ( de functie die na het vertrek van de vorige directeur nog steeds (of vergoed?) vacant is ) om de nodige papieren te tekenen. Joana is weer aller behulpzaam. Boodschapjes doen en naar huis.

Om een uur of drie wordt ik gebeld door de arts assistent of ik direct naar de SEH wil komen, voor een benauwd onrustig jongetje die ook een bloedneus heeft. Bij aankomst is de bloeding gestopt, maar schrik ik van de onrust van het manneke. Epileptisch insult ? Tongbeet, waardoor het bloed te verklaren is en dus geen bloedneus ? , gaat het door mijn brein. Twee kinderartsen, de anesthesist en de arts-assistent zijn ook ter plekke. Inspectie met scoop van de neus en het strottenhoofd toont geen actieve bloeding en geen zwelling; de anesthesist kan zonder probleem intuberen. Er komt heel veel vocht uit de longen, mogelijk door aspiratie en ondanks veel zuurstof en regelmatig uitzuigen door de tube , kan het zuurstof gehalte niet verder opgevoerd worden dan 40-50 %. Na een half uur heeft het manneke lichtstijve pupillen en wordt hij overgebracht naar de medium-care waar hij later overlijdt.

Later op de avond bij de Residence Inn met de andere specialisten smaakt de maaltijd en de Parbo niet als anders; ondanks het feit dat mijn betrokkenheid bij de casus zeer beperkt was, ben ik er toch wel ontdaan van. “De maaltijd is niet af zonder een toetje” zeiden wij in mijn studentenhuis. Het toetje is een loopje naar de brandende Holika , waar ik de arts-assistent tegenkom die betrokken was bij het kind. Zij heeft het niet bepaalt makkelijk, nu net drie weken hier en dan zo’n casus. Goed om even na te babbelen en haar een hart onder de riem te steken.